3-тоқсан бойынша бөлімдік жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар Бөлім «Су – тіршілік көзі. Қазақстандағы өзен-көлдер. Морфология», «Спорт,
Белгілі спорт жұлдыздары. Морфология»
Оқу мақсат
6.1.5,1 оқылған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап
беру мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру.
6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және
жанрлық ерекшеліктерін ажырату.
Бағалау критерийі
.
Білім алушы
Мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты
сұрақтарға жауап береді
Ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырады
Ауызекі және көркем сөйлеудің құрылымдық,
жанрлық ерекшеліктерін ажыратады.
Ойлау дағдыларының
Қолдану
деңгейі
Орындау уақыты
15-20 минут
1- тапсырма
Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.
Былғары қолғап шебері
Қонақбаев Серік Керімбекұлы 1959 жылы 25 қазан күні Павлодар
қаласында дүниеге келген. Әкесі Қонақбаев Керімбек техника ғылымының
кандидаты. Шешесі Қонақбаева Балтуған Темірғалиқызы мұғалім болған.
Қазақтың атын күллі әлемге танытқан Серік ағамыз КСРО-ның еңбек сіңірген
спорт шебері атағын 1981 жылы еншілеген. Былғары қолғап шеберіміз Жамбыл
гидромелиоративтік құрылыс институтын 1981 жылы аяқтаса, қазіргі Қазақ
мемлекеттік спорт және туризм академиясын 1984 жылы бітіріп, маман иесі
болған. 1999 жылы Халықаралық Х. А.Яссауи атындағы Қазақ-Түрік
университетінің заңгер-құқықтанушы мамандығын бітірген. Серік Қонақбаев
бокспен 14 жасынан бастап айналыса бастады. Спортшының атақтарына келетін
болсақ, ол КСРО халықтар спартакиадасының және КСРО чемпионатының күміс
жүлдегері, екі мәрте Еуропа чемпионы, әлем кубогінің иегері. Дәл сол жылы
әлемнің ең үздік боксшысы деген атақ Серік Қонақбаевқа бұйырған. Әлем
кубогінің иегері Мәскеуде өткен XXII Олимпиада ойындарының күміс иегері
(1980), Әлем чемпионатының күміс жүлдегері, КСРО чемпионы, Мәскеу
Олимпиадасынан кейін жастардың боксқа деген қызығушылығы артып, Серік
Қонақбаев оқыған Жамбыл гидромелиоративтік құрылыс институтындағы
бокспен айналысатын студенттердің саны 40-тан 600-ге дейін өсті. Бұл қазақ
боксының дамуына үлкен ықпал етті. 1981-1987 жылдары Серік Керімбекұлы
бапкерлік жұмыстар атқарып, коммерциялық «Қазақстан» спорт клубының, ҚР
кәсіпқой бокс Федерациясының, ҚР президенті жанындағы ұлттық спорт
қорының президенті болды. Ол қазір қазақ туризм және спорт академиясының
профессоры. Серік Қонақбаевтың есімі қазақ бокс тарихында алтын әріппен
жазылған.
А) Сұрақ:
1) Серік Қонақбаевтың Қазақстанның спорт саласын дамытудағы рөлі қандай
деп ойлайсың?​

тоқтар әубәкіров - тұңғыш космонавт

«қазағым үшін өлуге дайынмын» (т.әубәкіровтің ғарышқа ұшардағы сөзі)

1991 жылы 2-қазанда тоқтар әубәкіровтің ғарышқа ұшқан күні. кім не десе де қазақ ғарышының тарихы осы күннен басталады. сол үшін де бұл күн – қазақ үшін тарихи күн. айдарынан жел ескен алаш ң аспан әлеміне жол тартқан күні. 2 қазан сонысымен қымбат, сонысымен құнды. егер шындығына келсек қазақтың ғана емес күллі түркі халықтарының тұңғыш ғарышкері. 2001 жылы стамбул қаласында «түріктің тұңғыш ғарышкері» атағын түркия елі берді.

биліктің тоқтар батырды таса да ұстағысы келгеніне қарамастан тоқтардың кім екенін тағы бір еске түсіріп өту үшін атқарған еңбектерін парақтап шықсақ.

тоқтар оңғарбайұлы әубәкіров — қазақтың тұңғыш ғарышкері, кеңес одағының батыры (1988), қазақстан республикасының халық қаһарманы (1995), техника ғылымының докторы (1998), профессор (1997), қорқыт ата атындағы қызылорда мемлекеттік университетінің құрметті профессоры. ол 1946 жылы қарағанды облысының қарқаралы ауданында өмірге келген. ресей федерациясындағы армавир жоғары әскери ұшқыштар училищесін (1969), авиация институтын бітірген (1979). 1969 — 75 жылдары әскери-әуе күштерінде ұшқыш, звено командирі, эскадрилья командирінің орынбасары. 1976 — 1992 жылдары мәскеудегі тәжірибелік конструкторлық бюроның ұшқыш-сынақшысы міндеттерін атқарды. 1988 жылы кеңес одағында алғаш рет әуеде ұшаққа екі мәрте жанармай құйдыру арқылы солтүстік ендікке қонбай ұшуды ерлікпен жүзеге асырды. реактивті ұшақтың елуден аса жаңа түрін сынақтан өткізді. 1990 жылы ғарышкерлер құрамына алынды. 1991 жылы 2 қазанда байқоңырдан “союз тм-13” кемесімен ғарышқа ұшты. онда ол өзге ғарышкерлермен бірге биотехнология, металлургия, медицина салалары және арал аймағы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізді. зерттеу нәтижесінде арал үстіндегі тұзды шаң борамасының пайда болу процесі, сол зиянды аэрозолдардың қазақстан мен ресей аймақтарына таралуының ғарыштық суреттері алынды. 1991 ю.а. гагарин атындағы ғарышкер дайындау орталығында әзірлгін бастады, сынаушы ғарышкер-ұшқышы, сынаушы. «союз тм» ғарыш кемесінде және «мир» орбиталды кешенінде сынаушы ғарышкер-ұшқышы ған машықтануын ұшу бағдарламасы бойынша өтті. 1991 жылы қазанның 2-інде тоқтар әубәкіров зерттеуші ғарышкер есебінде, александр волков және аустрия ғарышкері франц фибөк, «союз тм-13» ғарыш кемесімен ғарышқа ұшуға кірісті. апта бойы «мир» орбиталды кешенінде жұмыс істеді. 1991 жылы қазанның 10-ында тоқтар әубәкіров, анатолий арцебарский, аустрия ғарышкері франц фибөк «союз тм-13» ғарыш кемесімен жерге қайтып қонды. ғарышта өтеген мерзімі — 7 күн 22 сағат 13 минут.

ғарыштан оралған соң қазақстандағы ғарыштық зерттеулердің негізін қалауға, отандық қарулы күштердің әскери даярлығын жетілдіруге, әскери-патриоттық тәрбие жұмыстарын жолға қоюға белсене араласты. ол 1992 — 93 жылдары қазақстан республикасы қорғаныс министрінің 1-орынбасары, 1993 — 94 жылдары қазақстан республикасы ұлттық аэроғарыштық агенттігінің бас директоры — ғылым және жаңа технология министрінің орынбасары. қазақстан республикасы жоғарғы кеңесінің депутаты — қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы болды.

арман   қуып   жасынан,

көктен   көзін   алмаған

ұшқыш   болды   жас ұлан,

аспанда   еркін   самғаған.

бабасынадай асауға

салған   құрық –бұғалық.

ұшақтарды сынауға

артқан   еді құмарлық.

самғап   ұшу аспанда

қауіпті еді, қатал-ды.

ерлігі   елден   асқанда,

ол   ғарышкер   атанды.

талай   істе   ғажаптың,

туған   ұлы қазақтың ,

тұңғыш   ұшты   ғарышқа,

қаһарманы қазақтың!

продолжай

продрлжайте ( это вежливее)

минуттан, компьютермен, велосипедшілер, телефонды, емханада, мұғаліммен, кітапханаға, қаламмен

(жуан және жіңішке дыбыстар қатар келгендіктер буын үндестігіне бағынбайды)